ثانیه های سراسیمه

در شبکه­ های اجتماعی، این امکان فراهم نیست. آنجا کارزاری پُرهیاهوست که هر کسی داعیه ­ای دارد و پرچم خود را افراشته است. گسترش امکانات شبکۀ اجتماعی تلگرام با 400 میلیون هموَند (Member)؛ از داشتن فرصت ویرایش و درج نظر در پای فِرسته ­ها (Post) تا شرکت در گفت ­و گوهای بَرخط همْ نمادی از دموکراتیزه شدن تولید محتواست و هم آشفته ­بازاری که هر کسی در آن متاع خود را عرضه می ­کند، بی آنکه همیشه امکان سنجش آن فراهم یا حتی روحیۀ رواداری و مدارا در مواجهه با نظرهای مخالف، تمرین شود. شاهدی دیگرْ بر جاماندن فرهنگ از فنّاوری و آوارشدن این بر سَر آن.

در این بین، هر شبکه کاربران ویژۀ خود را می ­پرورَد. واتساپ ترکیبی از مخاطبان اینستاگرام و تلگرام و شبکۀ نوپدید کلاب هاوس. اینستاگرام میزبان گسترۀ وسیع و رنگارنگی از کاربران است. همۀ کسانی که می ­خواهند دیده و شنیده شوند از اعماق روستاها تا بلندای کلانشهر، تجارت کنند و کسب و کار واقعی خود را در بازار مجازی تبلیغ کنند، به اینستاگرام روی و بلکه پناه می ­آورند. کلاب هاوس محمل گفت­ و گوها و گپ ­و گفت ­های نظری و روشنفکرانه است. نسَبِ تلگرام را با قدری تسامح می ­توان به وبلاگ رساند؛ زیرا بیش از آنکه در خدمتِ تصویر و تفریح و تفنّن باشد، بابِ همرسانی فرسته ­های اندیشگی، ادبی، خبری و هنری است و کاربرانش را عمدتاً مخاطبانی با علایق خاص تشکیل می­ دهند. فِیس­بوک هم بیش و کم چنین است.

ناگفته پیداست که ظهور شبکه­ های اجتماعی جهان انسانِ ایرانی را سختْ درهم کوفته است. دگرگونی اگرچه رخدادی جهانشمول است، ولی در این گوشه از دنیا که عبور کردن از گذشته، نه پدیده ­ای طبیعی و تدریجی، بلکه حادثه ­ای برق ­آسا، بنیان ­کَن و قهرآمیز بوده است، چندو چون آن از هر جای دیگری بُغرنج ­تر و با نظر به پیامدهای ناخواستۀ آن، ویرانگرتر بوده است.  

ثانیه ­ها سراسیمه ­اند و در این سیاق آشوبناک که خاستگاه بحران ­­ها و تناقض­ های فروپاشنده است، هر دَم بر سراسیمگی و بی ­تابی­ شان افزوده می­ شود. زیست جهانی که روزگاری مال ­مال از آرامشِ آمیخته به رنج بود و امروز برای جُستن جرعه­ ای آسایش، جانِ نازنین جویندگانش را به کام نیستی می ­سپُرَد... کوباندن سر به دیوار سِلّول خاطره ­ها و پنجه ساییدن بر شیشه ­های ماتِِ عمر رفته. همچون سرنوشت آن کرم کوچک ابریشم که همه عمر قفس می ­بافت، ولی به فکر پریدن بود.

+ نوشته شده در یکشنبه چهاردهم آذر ۱۴۰۰ ساعت 10:31 توسط سلمان احمدوند  |